Meze – czyli z czego kuchnia grecka słynie na całym świecie.

Opublikowano Czas czytania 13 minut

Co to jest greckie meze?

W dosłownym tłumaczeniu słowo meze (meh-ZEH) oznacza smak lub kęs. Służy do opisania małych talerzyków z słonymi przekąskami, które podawane są jako uzupełnienie napojów. Istnieje wiele różnych rodzajów mezethes (meh-ZEH-thes), a menu będzie się różnić w zależności od regionu.

Greckie meze to tradycyjny grecki sposób spożywania posiłków, w którym kilka różnych przystawek oraz dania są podawane jednocześnie. Meze są bardzo popularne w restauracjach i w domach Grecji – pozwalają na delektowanie się małymi porcjami szerokiego spektrum smaków.

Grecy przywiązują dużą wagę aby goście mogą skosztować opcji, oglądać i czuć się komfortowo silniejszym zaufaniem do kucharza. Grecy uważają meze za ważną część swojej kultury żywnościowej ze względu na ich bogactwo smaków i rytuał degustacji. Meze składają się z przeróżnych potraw – od gotowanych warzyw, dań mięsnych, owoców morza do deserów.

Greckie meze i wino Kleoni na stole z obrusem w niebiesko-białą kratę.
Meze – grecki sposób na przekąski.

Co najczęściej jest składnikiem meze?

Co ziemia i morze dało, przetworzone w prosty sposób metodami znanymi od wielu lat.

Z ziemi najczęstszymi składnikami są oliwki i oliwa z oliwek, cytryny, świeże ogórki i dojrzałe pomidory i inne świeże warzywa, liście winogron, plastry sera, jogurt grecki.

To wszystko przyprawione obficie oregano, natką pietruszki i innych aromatycznych ziół. Z gospodarstwa ser feta i halloumi, ciasto filo i biały chleb, mięso i drób. Z morza, wspaniełe ryby, kalmary, ośmiornice, kałamarnice.

Jakie są najpopularniejsze meze?

  • Horiatiki
  • Mini spanakopita
  • Dolmades
  • Soudzukakia
  • Souvlaki
  • Gemista
  • Melitzanosalata
  • Bougiourdi
  • Kolokitokeftedes
  • Skordalia
  • Grillowany bakłażan z feta saganaki
  • Tiropita
  • Horta
  • Musaka
  • Fava
  • Smażone sardele i owoce morza
  • Lokalne greckie sery
  • Tzatziki
  • Smażona feta
  • Saganaki z miodem i sezamem
  • Tyrokafteri
  • Keftedes
Greckie meze na stole podane na półmiskach.
Greckie meze na stole podane na półmiskach, oliwki, papryczki nadziewane fetą, sałatka horiatiki, buraczki z fetą i inne smakołyki.

A do tego dodatkowo nie powinno zabraknąć:

  • Chleba pita
  • Oliwek kalamata (Kalamon)
  • Oliwy z oliwek
  • Pieczonych papryczek
  • Małych ogórków
  • Bakłażana
  • Pomidorów…

Horiatiki – sałatka grecka to klasyka w najlepszym wydaniu

Horiatiki (grecki: χωριάτικη σαλάτα lub θερινή σαλάτα)jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych dań kuchni greckiej, obok takich specjałów jak souvlaki. Horiatiki poza Grecją znana jest jako sałatka grecka.

Pochodzi z czasów antycznych, kiedy to powstała w oparciu o podstawowe produkty, którymi grecka ziemia obdarzała swoich mieszkańców, pomidory, ogórki, cebulę, ser feta i oliwki, oczywiście suto okraszona za pomocą oliwy z oliwek.

przepis na oryginalna sałatke grecka

Mini spanakopita

Spanakopita to tradycyjne greckie danie, w którym szpinak, feta, oliwa z oliwek i zioła zapiekane są w złocistym, chrupiącym cieście filo. Spanakopita czesto podawana jest jako przystawka – meze. Jest to ulubiona przekąska nie tylko w Grecji, ale na całym świecie. Wejdź do dowolnej piekarni w Grecji, a znajdziesz to wspaniałe ciasto!

Dolmades – greckie dolmady, liście winogron nadziewane ryżem i ziołami, takimi jak koper i mięta

Dolmades (gr. ντολμάδες) to małe kawałki nieba w gębie! Zrobione z delikatnych liści winorośli owiniętych w małe bułeczki i Ryż i świeże ziołami, ugotowane i zawinięte w młode liście winogron (takie greckie gołąbki). Są zaskakująco proste w przygotowaniu.

Soudzukakia greckie klopsiki pełne historii

Pyszne, pełne śródziemnomorskich smaków i pokryte bogatym i gęstym sosem pomidorowym danie! Soutzoukakia (gr. Σουτζουκάκια) to coś więcej niż ich dosłowne tłumaczenie: klopsiki. Są niezaprzeczalnie bogate i pocieszające, przepełnione nutami czerwonego wina, kminku i czosnku, polane obfitym sosem pomidorowym.

Souvlaki

Souvlaki (gr. Σουβλάκι) oznacza „mięso na szaszłyku”. Szaszłyki – suvlaki to jedno z najpopularniejszych dań ulicznych w Grecji, obok tradycyjnej musaki i nie bez powodu.

Szaszłyki z marynowanego mięsa gotuje się na otwartym ogniu – może to być jagnięcina, wieprzowina i kurczak. Dodatkami są zazwyczaj pomidory, czerwona cebula i tzatziki zawijane w miękki chleb pita.

Gemista , czyli faszerowane warzywa

Gemista (gr. Γεμιστά) to tradycyjne greckie danie, które składa się z warzyw nadziewanych ryżem i ziołami, często z dodatkiem mięsa. Właśnie ta różnorodność składników sprawia, że historia gemista jest tak fascynująca. Głównym składnikiem są pomidory i papryka, ale można również użyć innych warzyw, takich jak bakłażany czy cukinie.

Melitzanosalata

Melitzanosalata (gr. Μελιτζανοσαλάτα) to tradycyjne greckie danie, które zdobyło popularność dzięki swojemu unikalnemu smaku i prostocie przygotowania. Ta pasta z bakłażana jest jednym z kluczowych dań w greckiej kuchni bezmięsnej, co czyni ją idealnym wyborem dla wegetarian i wegan. Sprawdź nasz przepis na Melitzanosalata “Smak Greckiego Słońca” historia i zalety pasty z bakłażana

Melitzanosalata - greckie przepisy, pasta z bakłażana

Bougiourdi

Bougiourdi (gr. Μπουγιουρδή) to popularna grecka przekąska, która pochodzi z regionu Salonik na północy Grecji. Ta pikantna potrawa jest często serwowana jako meze, czyli przystawka do ouzo, tradycyjnego greckiego napoju alkoholowego.

Nazwa Bougiourdi pochodzi od słowa “bougiourdi”, które w języku greckim oznacza “piec” – miejsce, w którym potrawa jest tradycyjnie przygotowywana.

Danie składa się głównie z sera feta, pomidorów i opcjonalnie papryczek chili, które są pieczone razem do momentu, aż ser staje się miękki i lekko rumiany. Do przygotowania Bougiourdi można również dodać oliwki, cebulę czy czosnek, co dodatkowo wzbogaca smak tej potrawy.

Bougiourdi (bujurdi) - grecki ser feta zapiekany z pomidorami

Kolokitokeftedes – placki z cukinii

Kolokitokeftedes (gr. Κολοκιτοκεφτέδες) to tradycyjna grecka potrawa, której historia jest głęboko zakorzeniona w kuchni śródziemnomorskiej. Te smażone kotleciki z cukinii są popularnym daniem w sezonie letnim, kiedy cukinia jest najświeższa i najsmaczniejsza.

Nie jest dokładnie znane, kiedy Kolokitokeftedes po raz pierwszy pojawiły się w kuchni greckiej, ale cukinia, główny składnik potrawy, jest uprawiana w regionie od czasów starożytnych.

Danie przygotowuje się, siekając cukinię, mieszając ją z innymi składnikami, takimi jak cebula, mięta, pietruszka i ser feta, a następnie formując i smażąc małe kotleciki.

Przepis na placki z cukinii

Skordalia – czosnkowy dip ziemniaczany

Skordalia (gr. Σκορδαλιά) to bogaty i pożywny grecki dip ziemniaczany, którego nazwa wzięła się od podstawowego składnika użytego do jego przygotowania i którym jest oczywiście skordo = czosnek.

Skordalia to bardzo popularne danie, szczególnie z okazji obchodów Narodowego Dnia Niepodległości Grecji, podawane z solonym dorszem smażonym w cieście.

Grillowany bakłażan z fetą saganaki

Grecki pieczony bakłażan z sosem pomidorowym i fetą (gr. Μελιτζάνα ψητή με φέτα) to świetna, zdrowa przystawka lub dodatek do grillowanego mięsa lub ryby, klopsików i nie tylko. To może wydawać się proste, ale sprawi, że Twoje kubki smakowe poszybują w górę!

Tradycyjnie greckie “saganaki” odnosi się do małych potraw przygotowywanych na patelni o grubym dnie.

Tiropita – greckie placki z fetą

Tiropita (gr. Τιρόπιτα) z serem feta (grecki sernik) to popularne greckie danie w różnych kształtach i rozmiarach. Można go przygotować na dużej patelni i pokroić na porcje (tiropita wielkości patelni) lub na pojedyncze trójkątne porcje (tiropitakia).

Głównym składnikiem tiropity jest oczywiście ser feta, który jest ulubionym składnikiem wszelkiego rodzaju greckich przepisów, zarówno smażonych, pieczonych, jak i używanych do farszu, aż ładnie zmięknie i lekko się rozpuści.

Horta, czyli sałatka z roślin rosnących dziko na łąkach

Jeśli mieszkasz w Grecji, bardzo łatwo jest kupić pęczek Horty (gr. ​​Χόρτα) w lokalnym supermarkecie. Nie jest to jednak takie proste, jeśli mieszka się w Polsce, ponieważ nie są one dostępne.

Ale to nie problem, szukaj w ogrodzie lub w sklepie zielonych łodyg i liści mniszka lekarskiego, amarantusa, boćwiny, szczawiu, jarmużu lub collard greens.

A jak już masz zielone to wystarczy, że je zblanszujesz i posypiesz serem feta i pezyprawami i gotowe!

Musaka , czyli grecka zapiekanka z bakłażanem

Grecka musaka (gr. μουσακάς) to bez wątpienia najpopularniejsze, tradycyjne danie w Grecji! Trudno będzie Ci znaleźć tawernę, która tego nie serwuje, lub dom, który nie przyjedzie na specjalne okazje!

Czym więc jest Musaka? Musaka to tradycyjna grecka zapiekanka z bakłażana, przyrządzana z pieczonych lub smażonych na patelni bakłażanów (bakłażanów) i ziemniaków, z bogatym, pomidorowym sosem z mielonej wołowiny lub jagnięciny i polana przepysznie kremowym sosem beszamelowym. Innymi słowy, jedzenie najwyższej jakości.

Fava , czyli pasta z grochu

Co to jest autentyczna grecka fava (Φάβα)? Jedną z zabawnych rzeczy związanych z Favą jest to, że nie jest ona wytwarzana z fasoli fava (bób), ale w rzeczywistości jest wytwarzana z żółtego groszku łuskanego. Ale możesz też zrobić je z fasolą Santorini Fava, która jest jeszcze bardziej wyjątkowa!

Santorini Fava to tak zwana „chroniona nazwa pochodzenia” lub ChNP. Dzieje się tak dlatego, że fasola uprawiana na wyspie na bogatej glebie wulkanicznej jest uprawiana wyłącznie tam od 3500 lat! I muszą pochodzić z wyspy, aby być znanym jako Santorini Fava ze względu na oznaczenie. Jeśli chodzi o smak, są znane z aksamitnej konsystencji i słodszej niż inne fasole Fava.

Smażone sardele i owoce morza

Jeśli kiedykolwiek odwiedzicie Grecję, koniecznie spróbujcie gavros tiganitos – smażone świeże sardele (gr. Γαύρος τηγανητός και θαλασσινά). Nie mają nic wspólnego z tymi okropnymi anchois z puszki.

Nie ma nic lepszego niż smażone świeże anchois i trochę ouzo lub kieliszek wina. Chociaż sardele są jedną z najtańszych ryb w Grecji, są jednocześnie smaczne i zdrowe. Kwasy tłuszczowe Omega 3 otrzymujesz z ryb i kwasy tłuszczowe Omega 9 z oliwy z oliwek, co czyni je idealnym posiłkiem dla osób mających problemy z sercem.

Greckie gavros tiganitos - smażone świeże sardele podane jako klasyczne meze.

Lokalne greckie sery

W Grecji produkcja serów ma wielowiekową tradycję. W rzeczywistości dla starożytnych Greków ser był świętym pożywieniem. Prawie każdy region Grecji ma swój własny, tradycyjny sposób produkcji sera. W sumie odnotowano ponad 60 różnych gatunków.

Przygotuj talerz z trdycyjnych greckich serów (gr. τυρί). Ocaywiście królowa feta na pierwszym miejscu, do tego możesz użyć innych lokalnych serów jak graviera, kefalotyri, mizithra, manouri, kasseri, haloumi, anthotyro czy kefalograviera.

Tzatziki , czyli najbardziej kultowy grecki sos

Tzatziki to tradycyjna grecka potrawa, która ma długą historię sięgającą starożytności. Powstała w Imperium Otomańskim jako Tarator i na Bałkanach jako Tzatziki (Grecki: τζατζίκι).

Tzatziki (gr. Τζατζίκι) jest przygotowywane z jogurtu greckiego, ogórków, czosnku, oliwy z oliwek i świeżych ziół takich jak koperek czy mięta. Jest to lekki i orzeźwiający dodatek do posiłków, który doskonale komponuje się z daniami mięsnymi, sałatkami lub jako dip do pieczywa.

Tzatziki z koperkiem podane na biało-niebieskim talerzu.

Smażona feta

Smażona feta (gr. Τυρί φέτα τηγανητή) to pyszne danie wegetariańskie, które Cię zachwyci gotowe w około 10 minut!! Niezwykłe połączenie soczystej, słono smażonej fety pokrytej chrupiącymi, złotobrązowymi ziarnami sezamu z sosem słodko-miodowym!

Tyrokafteri (Ktipiti, Htipiti) – pikantny dip z sera feta z bazylią lub kolendrą i cytryną

Ktipiti znany również Htipiti lub jako „tirokafteri” – co oznacza „gorący ser”. Greckie dipy to domyślnie także greckie meze, a przy stole meze chodzi przede wszystkim o wspólne talerze oraz jedzenie i napoje z przyjaciółmi – a co jest bardziej przydatnego niż dip?

Istnieje wiele przepisów na dipy greckie, a ten jest klasycznym daniem z grecką fetą. Do niemal wszystkiego możesz delektować się tym greckim dipem, co oznacza pikantny ser.

Ktipiti to dip z fetą, który jest składnikiem tradycyjnego greckiego meze. Jest on przyrządzany z mieszanki feta, czosnku, papryki i oliwy z oliwek a w wersji tirokafteri z dodatkiem chili. Ten aromatyczny dip można łatwo przygotować w domu – wymaga tylko kilku składników i trochę czasu na ucieranie.

Można go jeść jako dodatek do chleba lub jako sos do dań mięsnych lub ryb. Ktipiti ma cudowny smak, a także walory odżywcze przyczyniające się do długotrwałego utrzymania energii i pełni sił.

Keftedes czyli greckie klopsiki

Keftedes gr. Κεφτέδες) to słynna grecka przystawka, powszechnie podawana jako część półmiska meze, z kremowym sosem tzatziki i chlebem pita, a także jako dodatek do kawałka pysznej tradycyjnej greckiej musaki.

W Grecji keftedes przyrządza się je nie tylko z mięsem mielonym ale również jako danie na bazie roślin. W każdym regionie istnieje wiele keftedes na bazie roślin, takich jak Tomatokeftedes z Santorynu (greckie placki z pomidorami), kolokythokeftedes (placki z cukinii) i favokeftedes (z fawy – żółtego groszku).

Keftedes czyli greckie klopsiki na sałatce greckiej polane sosem tzatziki

Czy ty też chcesz zakosztować greckiej biesiady w gronie znajomych?

Greckie meze to nie tylko kulinarna tradycja, ale także sposób na pogłębienie relacji społecznych. To nieformalne, wspólne posiłki składające się z małych talerzyków różnorodnych przekąsek, które sprzyjają rozmowom i dzieleniu się doświadczeniami.

Meze jest integralną częścią greckiego stylu życia, gdzie jedzenie nie jest tylko koniecznością, ale również okazją do spędzania czasu z rodziną i przyjaciółmi. Przy stole pełnym różnego rodzaju meze – od świeżych warzyw, oliwek, sera, mięsa, drobiu, ryb po owoce morza – towarzyszą rozmowy, śmiech i dzielenie się opowieściami.

Greckie meze na stole, dolmades na talerzu, horiatiki - sałatka grecka i inne dodatki.

Jednym z powodów, dla których meze jest tak popularne w Grecji, jest jego elastyczność. Dzięki temu, że składa się z wielu różnych składników, każdy może znaleźć coś dla siebie, niezależnie od preferencji dietetycznych. Meze jest też doskonałym sposobem na poznawanie greckiej kuchni. Podczas jednego posiłku można spróbować wielu różnych dań, które odkrywają bogactwo i różnorodność smaków Grecji.

Ale przede wszystkim, meze to więcej niż tylko jedzenie – to doświadczenie społeczne, które łączy ludzi. To okazja do spędzenia czasu razem, do podzielenia się chwilą i cieszenia się dobrym towarzystwem. I to jest prawdziwa magia meze – nie tylko smaki, ale też ludzie i rozmowy, które je otaczają.