Ser Feta – grecki przysmak!

Opublikowano Czas czytania 8 minut

Co to jest ser feta ?

Feta - ser Grecki, pyszny dodatek do wielu potraw

Φέτα (Feta), czyli z j. greckiego plaster. Nazwa chroniona i zastrzeżona od roku 2002 wyłącznie dla serów pochodzących z Grecji.

Ser feta to biały ser stołowy pochodzący wyłącznie z Grecji, wyrabiany tylko z mieszanki mleka owczego, czasami z niewielkim (max. 30%) dodatkiem mleka koziego, które nadaje serze nieco kremowej konsystencji. Feta jest serem kruchym, który dobrze się topi w wysokiej temperaturze.

Produkcja i składniki sera są w Grecji prawnie unormowane i regularnie kontrolowane. Jego znakiem rozpoznawczym i jedynym środkiem konserwującym jest solanka, w której przechowywany się wyrób. Oryginalna ser charakteryzuje się niezwykłą kruchością i kremowością oraz słonym smakiem z nutą pikanterii.

W jej produkcji zabronione jest używanie środków konserwujących, oraz barwników i innych wypełniaczy. Okres dojrzewania w solance wynosi minimum 3 miesiące. W składzie nie może znaleźć się nic poza mieszanką pasteryzowanego mleka owczego i koziego, podpuszczką i solą.

Jak rozpoznać oryginalny grecki ser Feta? 

Przede wszystkim zwróćmy uwagę na nazwę – jeśli jest to “ser Feta” lub “Feta” możemy być spokojni. Nazwa ta jest zastrzeżona wyłącznie dla prawdziwego, greckiego sera. Każda inna nazwa powinna wzbudzić naszą czujność i jeśli nie mamy pewności, dobrze jest sprawdzić skład. Jeśli ser jest wyprodukowany z mleka innego niż owcze lub owcze z dodatkiem koziego – możemy mieć pewność, że z oryginalną Fetą nie ma nic wspólnego. Kraj pochodzenia produktu również jest ważną wskazówką – ser wyprodukowany w innym miejscu, niż Grecja z pewnością Fetą nie jest.

Kolejną sprawą jest barwa wyrobu – oryginalny grecki serjest idealnie biały. Wszelkie domieszki innych kolorów oraz zażółcenia świadczą o tym, że mamy do czynienia z podróbką. Konsystencja oryginalnej Fety jest kremowa, ale krucha zarazem. Ponadto, pod wpływem wysokiej temperatury bardzo dobrze się topi, ale nie rozpuszcza. Ostatnia rzecz to niezwykle charakterystyczny smak – słony ale też pikantny, bardzo wyrazisty. Stanowi idealne uzupełnienie innych smaków– oliwy z oliwek, niektórych warzyw czy owoców morza. Jeżeli natomiast chodzi o opakowanie – dobrze jest wyszukać napisu “POD”, który oznacza chronioną nazwę pochodzenia. Mamy wówczas pewność, że wybrany przez nas ser jest prawdziwą Fetą.

Warto również zwrócić uwagę na termin przydatności do spożycia, który w przypadku sera feta wynosi minimum 1 miesiąc. Przechowujmy go w lodówce w odpowiedniej temperaturze, aby zachować jego świeżość.

Sery podobne do Fety

Na półkach w marketach jest ich mnóstwo. Ponieważ nie mogą nazywać się “serem Feta” czy “Fetą”, najczęściej ukrywają się pod nazwami “ser śródziemnomorski”, “ser typu greckiego”, “ser solankowy” czy “ser sałatkowy”. Czym się różnią od oryginału? Tym, że z reguły wytwarzane są z mleka krowiego, czasem mleko owcze lub kozie stanowi niewielką domieszkę. Ze sporym dodatkiem soli są jedynie imitacją o bardzo słonym smaku. Czasami zdarza się nawet smak słodki lub kwaśny. Konsystencja też może się różnić od oryginału – bywa, że taki ser jest zbyt kruchy, za suchy albo mazisty i zbyt tłusty. Feta należy do grupy serów miękkich, co oznacza, że jej konsystencja powinna być delikatna i kremowa.

Co więcej, w składzie serów podobnych do Fety można znaleźć szereg konserwantów, regulatorów kwasowości, a nawet barwników. Przy oryginalnym serze greckim jest to absolutnie niedopuszczalne. Sery fetopodobne charakteryzują się także znacznie mniejszą zawartością białka, a większą tłuszczu oraz węglowodanów. Zdarza się, że kupujemy je wyłącznie ze względu na wygodę, ponieważ są już pokrojone w równiutką kostkę, którą wystarczy wyjąć z zalewy i dorzucić do sałatki. Niektóre z nich co prawda mają przyzwoity skład, ale nie oznacza to, że są to oryginalne sery. Ponadto wyroby tego typu nierzadko posiadają opakowania, bardzo kojarzące się z Grecją, a to dodatkowo wprowadza konsumenta w błąd, dlatego to właśnie opakowaniu należy przyjrzeć się bliżej.

Zbliżone wyroby pochodzą z krajów sąsiadujących z Grecją, takich jak Albania i Bułgaria. Tradycyjnie zbliżone wyroby powstają w tych krajach, jednak tylko ser z Grecji ma chronioną nazwę, co podkreśla unikalność i jakość greckiego produktu.

Czy ser Feta jest zdrowy?

Prawdziwy ser to nie tylko wyjątkowy smak Grecji i świetny dodatek do sałatek. To także szereg dobroczynnych właściwości dla naszego organizmu, między innymi:

  • zawarte w serze żywe kultury bakterii mają pozytywny wpływ na funkcjonowanie flory jelitowej, co wspiera układ odpornościowy
  • mleko owcze i kozie zawierają więcej wapnia i fosforu niż mleko krowie; te pierwiastki są niezbędne dla wsparcia zębów i kości oraz prawidłowego funkcjonowania układu mięśniowego
  • Feta jest lekkostrawna i może stanowić świetną alternatywę dla osób z alergią na białko mleka krowiego czy z nietolerancją laktozy
  • jest źródłem pełnowartościowego białka oraz witamin: A oraz niektórych z grupy B
  • zawartości tłuszczu w serze feta wynosi około 40%, co czyni go serem miękkim o specyficznych właściwościach odżywczych

Niestety, aktualnie w sklepach dominują podróbki tego prawdziwego greckiego przysmaku. Zazwyczaj są to sery solankowe, które mają bardzo podobną strukturę. W przeciwieństwie do oryginału smakują zgoła inaczej. Smak oryginału jest naprawdę bardzo wyrazisty, specyficzny i stosunkowo ciężki do podrobienia. I chociaż od 2007 roku nazwą “ser Feta” można określić wyłącznie produkt oryginalny, pochodzący z Grecji i wyprodukowany według ściśle określonych zasad, to w dalszym ciągu niezwykle łatwo jest się pomylić.

Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ wielu producentów serów chce mieć w ofercie swoją “fetę”, jako że jest to ser niezwykle popularny oraz uważany za zdrowszy zamiennik serów z mleka krowiego. Bardzo duża ilość konsumentów nie zwraca uwagi na szczegóły, a kieruje się tylko wyglądem opakowania i przez to niestety łatwo dochodzi do pomyłek. Kolejna sprawa to smak – nie wszystkim przypada on do gustu i wówczas świadomie decydujemy się na wyrób fetopodobny, bo ma podobną konsystencję, a ze względu na słony smak także świetnie podkreśla smak przeróżnych dań.

Ser Feta – z czym to jeść?

Ser nadaje się do jedzenia w każdej postaci, zarówno na zimno jak i na ciepło. W potrawach słonych i słodkich. Najlepszy, najbardziej wyrazisty smak sera odnajdziemy w kawałku wyjętym prosto z solanki, skropionym dobrą oliwą z oliwek i posypanym odrobiną oregano. Kawałek tego sera, popity odrobiną dobrej Retsiny uwolni w Waszych ustach wszystkie swoje aromaty.

Feta jest również znana z tego, że dobrze się topi w wysokiej temperaturze, co czyni ją idealnym składnikiem do potraw wymagających obróbki cieplnej.

Sałatka Horiatiki z serem feta podana na talerzu
Sałatka Horiatiki z serem feta

Sałatka grecka, sałatka wiejska czy sałatka Horiatiki – nie ma znaczenia jak ją nazwiesz.

Wszystkie trzy wyglądają tak samo, mają te same składniki (pomidor, ogórek, zielona papryka, cebula, czarne oliwki Kalamon – koniecznie z pestką!, odrobina dzikiego oregano i ser Feta, a wszystko to soczyście skropione oliwą z oliwek) i smakują tak samo. Oryginalny ser Feta to jej podstawa!

Bougiourdi (bujurdi) - grecki ser feta zapiekany z pomidorami

Bougiordi (czyt. bujurdi) to nic innego jak feta zapiekana z pomidorami. Aktualnie ta potrawa przeżywa  prawdziwy boom w naszym kraju. I słusznie bo ta potrawa to prawdziwy sztos!

Gorąca Feta przesiąknięta pomidorami i oliwą z oliwek dostarcza niebywałych doznań smakowych! To przepis idealny na przekąskę oraz na danie główne (w zależności jak dużą porcję przygotujesz)  Koniecznie wypróbuj nasz przepis na Bougiordi ????

Mamy sałatkę, mamy danie główne. Czas na deser! Kto z nas nie jadł w upalne lato zimnego, słodkiego arbuza z fetąi miętą? Smaki słodki i słony komponują się w tej potrawie idealnie!

Zastosowań sera jest całe mnóstwo. To do czego go użyjemy zależy tylko i wyłącznie od naszej inwencji. Jeśli zabraknie Ci pomysłów zaglądaj czasem do nas po nowe przepisy na greckie dania!

Podsumowując:

Oryginalny, grecki ser Feta przede wszystkim:

  • produkowany jest tylko z mleka owczego, dopuszcza się niewielki dodatek mleka koziego
  • produkowany jest w wybranych rejonach Grecji, w ściśle określonych i podlega częstej kontroli
  • w składzie posiada wyłącznie wymienione wyżej mleka, podpuszczkę oraz sól
  • okres dojrzewania w solance wynosi minimum 3 miesiące
  • charakteryzuje się słono-pikantnym smakiem
  • łatwo się topi, ale nie rozpuszcza, świetny do różnego rodzaju zapiekanek
  • nie zawiera konserwantów, barwników i innych dodatków
  • nie jest wytwarzany z mleka krowiego