Poznaj zaskakujące ciekawostki o Grecji

Grecja jest pięknym krajem zachwycającym zarówno swoją naturalną jak i kulturową sceną. Jako kraj starożytny Grecja ma bogatą historię, zachowaną w architekturze, sztuce i literaturze. Ma również wiele wyjątkowych zabytków z całego globu, takich jak Akropol, Partenon i Teatr Epidauros.

Grecja ma również wiele wspaniałych plaż, wysp i dzikich gór, co czyni go idealnym kierunkiem dla miłośników aktywnego wypoczynku. Dzięki swojej różnorodnej kuchni, wyjątkowym ludziom i wspaniałym widokom, Grecja to niesamowity kraj, który warto odwiedzić.

Przeczytaj wybrane przez nas mniej lub bardziej znane ciekawostki o Grecji.

Ogólnie o Grecji

Prawdziwe imię Grecji to nie Grecja!

Oficjalna nazwa Grecji to Republika Grecka. Jest to oficjalna nazwa kraju od czasu zniesienia monarchii w 1973 r. Do dziś Grecy nazywają swój kraj „Hellas” lub „Ellada”, a sami siebie nazywają „Hellenami”.

Nazwa pochodzi od Helena króla krainy Phthia leżącej na północnym krańcu Zatoki Eubei. W mitologii greckiej Hellen, syn Deukaliona (greckiego Noego) i Pyrry oraz wnuk Tytana Prometeusza; był tytułowym przodkiem wszystkich prawdziwych Greków, zwanych na jego cześć Hellenami. Hellenowie składali się z Eolów, Dorów, Jonów i Achajów, tradycyjnie wywodzących się od synów Hellena, Aeolusa i Dorusa, oraz jego wnuków (po jego trzecim synu, Xuthusie), Iona i Achajosa, i tak nazwanych.

Skąd się wzięła nazwa Grecja?

Nazwa Grecja w języku polskim i w innych językach wywodzi się od łacińskiej nazwy Graecia (gr. Γραικία), dosłownie oznaczającej „kraj Greków”, której starożytni Rzymianie używali do określenia obszaru współczesnej Grecji.

Rzymianie najprawdopodobniej nazwali kraj Grecją i jego mieszkańców Graeci po spotkaniu ze starożytnym plemieniem Γραικός (Graikós) z okolic Boeotii, natomiast Grecy nazywali swoją ziemię Hellas, a siebie Hellenami.

„Eleftheria I Thanatos” to motto Republiki Greckiej

To zdanie oznacza Wolność lub Śmierć. Tym zawołaniem, ponad dwieście lat temu, Grecy rozpoczęli z Turkami wojnę o niepodległość. Wojnę tą wygrali i po 400 latach skończyła się ottomańska okupacja.   

Faceci w spódniczkach

Mężczyzn w spódniczkach znajdziesz nie tylko w Szkocji. Również Grecja może się nimi pochwalić. Evzoni (gr. Εύζωνες – ewzones = piękne pasy) to grecka gwardia reprezentacyjna, którą można spotkać w Atenach, na placu Syntagma, przed Gronem Nieznanego Żołnierza. To oni ubrani są w piękne stroje, w których jednym z elementów jest plisowana bawełniana spódnica. Foustanela (gr. φουστανέλα) składa się zawsze z 400 plis, symbolizujących 400 lat niewoli tureckiej.

Flaga grecka jest również znana jako Γαλανόλευκη (galanolefki) lub Κυανόλευκη (kyanolefki)

Flaga składa się z krzyża w lewym górnym rogu i dziewięciu poziomych linii w kolorze błękitu (5) i bieli (4) na przemian. Krzyż symbolizuje chrześcijaństwo, w przypadku Grecji to w większej części prawosławie. Mówi się, że dziewięć pasków reprezentuje dziewięć sylab wyrażenia „Eleftheria I Thanatos”, ale niektórzy twierdzą, że symbolizują dziewięć liter greckiego słowa „wolność” (Eleftheria). Biały kolor symbolizuje pianę morskich fal, natomiast błękit swym kolorem nawiązuje do koloru nieba oraz morza. Choć grecka flaga zmieniała się wielokrotnie na przestrzeni lat to jednak zawsze pozostawała w tych samych barwach, biało-niebieskich.

Ateny to najstarsza stolica Europy

Początki Aten sięgają 3400 lat temu. To sprawia, że stolica Grecji jest jednym z najstarszych miast na całym świecie! Poza tym Ateny są zamieszkane nieprzerwanie od co najmniej 7 000 lat.

Ateny to bardzo zatłoczone miejsce!

Około jedna trzecia greckiej populacji mieszka w stolicy, Atenach.

Mówisz po grecku i o tym nie wiesz!

Język grecki wniósł wkład do całego świata, a duża liczba słów pochodzi z języka greckiego. Przykłady: ekonomia, akademia, szkoła, poemat i dekada, alfabet to kilka przykładów.

Poprzednia waluta Grecji, Drachma, była najstarszą walutą Europy

Drachma, dawna jednostka monetarna współczesnej Grecji, była najstarszą walutą Europy. Uważa się, że po raz pierwszy wybito go około 650 roku p.n.e. na terenach dzisiejszej zachodniej Turcji.

W starożytnej Grecji oznaczała „garść” i była standardową srebrną monetą starożytnej Grecji. Drachma była walutą narodową Grecji od 1833 r. do 1 stycznia 2002 r., kiedy kraj przeszedł na euro.

Grecja jest w 90% etnicznie homogeniczna

Nieco ponad 90% populacji Grecji stanowią etniczni Grecy. Albańczycy i Turcy tworzą największe grupy mniejszościowe. Inne mniejszości to Macedończycy, Bułgarzy, Ormianie i Romowie.

Głosowanie w wyborach jest obowiązkowe w Grecji

Prawo wymaga udziału w głosowaniu każdego obywatela Grecji w wieku od 18 do 70 lat. Wyborcy, którzy nie głosują bez uzasadnionego powodu, mogą zgodnie z prawem zostać skazani na karę pozbawienia wolności od jednego miesiąca do roku. Jednak prawo nie jest egzekwowane i nie ma żadnych sankcji za niegłosowanie.

Grecja kontroluje 20% światowego handlu morskiego

Jednym z interesujących faktów na temat Grecji jest to, że ten mały naród kontroluje największą na świecie flotę handlową. Przemysł żeglugowy był kluczowym elementem greckiej gospodarki od czasów starożytnych.

Około 20% światowego handlu morskiego odbywa się na statkach kontrolowanych przez Greków, którzy stanowią 0,15% światowej populacji.

Grecy i ich zwyczaje

W Grecji powszechne jest świętowanie „imienin” zamiast urodzin

Grecy mają kalendarz świętych imion, a każdy dzień w roku jest poświęcony chrześcijańskiemu świętemu lub męczennikowi. Zgodnie z tradycją grecko-prawosławną, kiedy ktoś otrzymuje imię na cześć jednej ze świętych postaci, dzień tego świętego staje się jego „imieninami”. W tym obszarze Grecja i Polska są podobne.

Piłka nożna to najpopularniejszy sport w Grecji

Podobnie jak w Polsce i w większości krajów europejskich, piłka nożna jest niewątpliwie najpopularniejszym sportem w Grecji . Grecja przez wiele lat była jednym ze słabszych europejskich krajów w piłce nożnej, a reprezentacja Grecji swój pierwszy występ na mistrzostwach świata miała w 1994 roku.

Punkt kulminacyjny w historii greckiej piłki nożnej nastąpił w 2004 roku, kiedy grecka drużyna zdobyła mistrzostwo Europy w piłce nożnej.

Grecka wyspa Ikaria jest jedną z pięciu “Niebieskich Stref” na świecie.

Niebieskie Strefy to regiony świata, w których większa niż zwykle liczba ludzi żyje znacznie dłużej niż przeciętnie. Innymi słowy, niebieska strefa to obszar, na którym ludzie albo znaczącej większości dożywają 100 lat, albo mają najwyższą średnią długość życia, albo najniższy wskaźnik umieralności w średnim wieku.

Jedną z takich niebieskich stref jest Ikaria, grecka wyspa położona około 50 km od zachodniego wybrzeża Turcji. Nazywana jest „wyspą, na której ludzie zapominają o śmierci” ze względu na wysoki odsetek stulatków.

Starożytni Grecy w hołdzie bogom, zwykli chodzić nago na siłownię

W rzeczywistości słowo „gimnazjum” (γυμνάσιον) oznacza „szkołę ćwiczeń nago”.

Fakty o starożytnej Grecji

W Epoce Brązu W Grecji rozkwitły trzy odrębne cywilizacje.

Trzy cywilizacje, które rozkwitły w Grecji w epoce brązu, to cywilizacja Cykladzka, żyjąca w trzecim tysiącleciu; minojski, wywodzący się z Krety, ale z wpływami rozciągającymi się na wyspy Morza Egejskiego; oraz Mykeńska, która opierała się na kontynencie, ale rozprzestrzeniła się na Kretę około 1450 p.n.e., kiedy minojczycy podupadli.

Demokracja narodziła się w Grecji

Demokracja narodziła się w V wieku p.n.e. w Atenach, dzięki reformom wprowadzonym przez Klejstenesa. Reformy te zwiększyły rolę zwykłych obywateli, zmniejszając wpływ arystokracji na rządy miasta. Klejstenes podzielił społeczeństwo na dziesięć fyli, które wysyłały reprezentantów do Rady Pięciuset. Najważniejszym organem władzy było Zgromadzenie Ludowe, składające się z wszystkich pełnoprawnych obywateli Aten, które podejmowało uchwały poprzez głosowanie.

Starożytna Grecja miała ponad 1000 państw-miast (greckie Polis)

Starożytna Grecja nie była zjednoczonym krajem, składała się z ponad 100 państw-miast. Cywilizacja starożytnej Grecji koncentrowała się na terenach dzisiejszej Grecji i wzdłuż zachodniego wybrzeża Turcji. Politycznie Grecja nigdy nie była zjednoczona jak Cesarstwo Rzymskie.

Zamiast tego starożytna Grecja została podzielona na polis, czyli państwa-miasta, które nie były ani miastami, ani państwami. Byli samowystarczalnymi społecznościami, posiadającymi własną armię, prawa i zwyczaje.

Najważniejsze miasta starożytnej Grecji to Athína (Ateny), Spárti (Sparta), Kórinthos (Korynt), Thíva (Teby), Siracusa (Syracuzy), Égina (Egina), Ródos (Rodos), Árgos, Erétria i Elis.

Konflikty między państwami-miastami w starożytnej Grecji były powszechne

Najbardziej wyniszczającą wojną wewnątrz grecką była wojna peloponeska (431–404 p.n.e.). Toczyła się pomiędzy Atenami a Spartą – dwoma najpotężniejszymi państwami-miastami starożytnej Grecji w tamtym czasie. Wojna, którą wygrała Sparta, przeniosła władzę z Aten na Spartę, czyniąc Spartę najpotężniejszym miastem-państwem w regionie.

Wojna peloponeska zapoczątkowała także okres regionalnego upadku, który sygnalizował koniec tego, co uważa się za złoty wiek starożytnej Grecji.

Pierwsze igrzyska olimpijskie odbyły się w Grecji

Igrzyska miały miejsce ponad 2600 lat temu, w roku 776 p.n.e. w Olimpii. Tradycja igrzysk trwała do 393 roku n.e. i powróciła dopiero podczas pierwszych igrzysk olimpijskich w Atenach w Grecji w 1896 roku.

Alfabet starożytnej Grecji jest najstarszym wciąż używanym językiem pisanym

Słowo „alfabet” w rzeczywistości pochodzi z języka greckiego i odnosi się do pierwszych dwóch liter alfabetu greckiego, alfa (α) i beta (β).

Starożytni Grecy kochali wino

Produkcja wina w Grecji ma tradycję liczącą 4000 lat, a w Grecji istnieje ponad 600 winnic. Typowy posiłek w starożytnej Grecji zawsze składał się z chleba, oliwek i wina. 

Tradycja czerwonego dywanu pochodzi ze starożytnej Grecji

Dla wielu osób czerwony dywan jest synonimem prestiżu, statusu, sławy, ceremonii oraz całej masy przepychu i okoliczności. Ale czy wiesz, że tradycja czerwonych dywanów sięga starożytnej Grecji?

Tak naprawdę najwcześniejsza wzmianka o czerwonym dywanie pochodzi z 458 roku p.n.e. w literaturze starożytnej Grecji, w sztuce Ajschylosa Agamemnon. W tej sztuce przed królem Agamemnonem rozkładany jest czerwony dywan po jego powrocie do domu z wojny trojańskiej. „Karmazynowa ścieżka” miała oznaczać wzrost, gdyż była luksusem odpowiednim tylko dla bogów.

Geografia i natura

Grecja ma ponad 6000 wysp.

W Grecji znajduje się ich około 6000. Zamieszkałych jest 227 greckich wysp. Santorini i Mykonos są znane ze swojej niezwykłej urody, białych domów, turkusowego morza i tętniącego życia nocnego.

Kreta, największa wyspa, oferuje różnorodne krajobrazy i starożytne ruiny, podczas gdy Rhodos zachwyca historycznymi zabytkami. Zakynthos natomiast, jest domem dla jednej z najbardziej fotogenicznych plaż na świecie – Plaży Wraku.

Grecja ma najdłuższą w Europie linię brzegową

Różne źródła podają, że całkowita długość greckiego wybrzeża jest różna. Według Wikipedii linia brzegowa Grecji ma długość 13 676 km i obejmuje zarówno wybrzeża kontynentalne, jak i wyspowe. Jednak inne źródła, takie jak ambasada w Atenach sugerują, że całkowita długość może wynosić około 16 000 km. Pomimo tych różnic panuje zgoda co do tego, że Grecja ma jedną z najdłuższych linii brzegowych w Europie, co zawdzięczają licznym wyspom.

Ponad 80% powierzchni Grecji stanowią góry

Góry stanowią około 81% terytorium Grecji, co czyni ten kraj jednym z najbardziej górzystych w Europie. Średnia wysokość tych gór wynosi od 1200 do 1900 metrów n.p.m. Głównym łańcuchem górskim jest góry Pindos, które przebiegają południkowo przez kraj. Inne ważne pasma górskie to Olimp, znane jako dom bogów w mitologii greckiej, oraz góry Rodopy i Peloponez.

Góra Olimp jest najwyższym szczytem w Grecji i jest wyższa niż Rysy – najwyższy szczyt Polski.

Olimp to także jeden z najwyższych szczytów w Europie. Położona na granicy Tesalii i Macedonii góra wznosi się na wysokość 2917 metrów nad poziomem morza. Jednocześnie Olimp jest jednym z najbardziej znanych miejsc na ziemi. To właśnie tu swoją siedzibę mieli greccy bogowie z Zeusem na czele.

W Grecji nie ma rzek żeglownych

Jednym z interesujących faktów na temat Grecji jest to, że nie ma ona rzek żeglownych. Wynika to z górzystego terenu kraju, co oznacza, że odległość między górami a wybrzeżem nie jest wystarczająca, aby rzeka mogła połączyć się na tyle, aby można było żeglować łodziami.

Grecja posiada najwięcej muzeów archeologicznych na świecie

Według danych z Wikipedii, istnieje co najmniej 4 kategorie muzeów archeologicznych w tym kraju. Dodatkowo, na Krecie znajduje się 12 popularnych muzeów. Co więcej, tylko w Atenach jest ponad 40 muzeów i około 10 zabytków archeologicznych. Grecja jest uważana za kraj, który ma najwięcej muzeów archeologicznych na świecie.

Grecja ma dwie plaże z różowym piaskiem

Te piękne plaże to Elafonisi i Balos na Krecie. A dlaczego ten piasek jest różowy? Legenda mówi, że na plaży Elafonissi w wielką sobotę 1824 roku Turcy wymordowali wiele kobiet i dzieci, szukających schronienia na wyspie. Plaża pokryła się bardzo dużą ilością krwi i od tego czasu piasek jest różowy. Fakt jest jednak taki, że kolor piasku powstaje przez wymieszanie drobinek koralowców i muszelek z piaskiem. 

Najwyższa temperatura, jaką kiedykolwiek zarejestrowano w Europie, miała miejsce w Grecji.

Oprócz tego, że są stolicą Grecji, Ateny mogą poszczycić się także godnym pozazdroszczenia rekordem w zakresie zarejestrowania najwyższej temperatury w historii w Europie. W dniu 10 lipca 1977 r. rtęć w Atenach wzrosła do palącego 48 ° C (118,4 ° F).

W Grecji znajduje się 18 obiektów znajdujących się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO

Najważniejsze z nich to Akropol, Góra Athos, Stare Miasto Korfu i średniowieczne miasto Rodos. Według oficjalnej listy 14 lokalizacji oczekuje obecnie na wpisanie na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Fakty o greckich specjałach i kuchni

Greckie jedzenie

Grecja jest trzecim co do wielkości producentem oliwek na świecie

Rocznie produkuje ponad 430 000 ton oliwy z oliwek. Grecja jest również znana jako kraj na świecie o największym spożyciu oliwy z oliwek na mieszkańca. Używano ją nie tylko do celów spożywczych ale również kosmetycznych. Wiele Greczynek wcierało w skórę oliwę z oliwek, aby stała się miękka. 

Feta to narodowy ser Grecki

Uważany za narodowy ser Grecji, feta jest najsłynniejszym tradycyjnym serem greckim, którego początki sięgają czasów homeryckich. Tradycyjna feta wytwarzana jest w 100% z mleka owczego lub z połączenia mleka owczego i maksymalnie 30% mleka koziego. Średnie spożycie sera feta w Grecji na mieszkańca jest najwyższe na świecie. Feta jest obecnie nazwą lokalną chronioną przez prawo EU.

Nazwa feta pochodzi od sposobu serwowania sera

Feta (φέτα) to plasterek lub kromka , to słowo pochodzi od włoskiego słowa “fetta”, co z kolei pochodzi od łacińskiego “offa” „kąsek, kawałek”. Słowo feta rozpowszechniło się jako nazwa sera dopiero w XIX wieku i prawdopodobnie odnosiło się do krojenia sera w celu pakowania go w beczki.

Grecki narodowy napój to Ouzo

Ouzo to mocny trunek alkoholowy pochodzący z Grecji, destylowany z resztek winogron tłoczonych na wino. Ten mocny i pachnący aperitif czerpie swój smak z anyżu, nasion kopru włoskiego i innych przypraw. Ouzo ma mniej więcej taką samą moc jak whisky czy gin i podaje się je schłodzone i pijane w stanie czystym. W roku 1989 zostało wpisane do rejestru UE i uzyskało certyfikat Chronionej Nazwy Pochodzenia (PDO). Wg prawa ouzo produkuje się wyłącznie w Grecji i na Cyprze.

Starożytni Grecy uważali codzienne spożywanie mięsa za barbarzyńską tradycję.

Zabijanie zwierząt wiązało się głównie z ofiarami religijnymi i wielkimi świętami. W ten sam sposób nie pili mleka, zwłaszcza krowiego i masła, ale zamiast tego robili z niego ser. Jeśli chodzi o starożytnych Greków, uprawa ziemi była oznaką postępu i cywilizacji, sposobem na przekształcenie darów greckiej natury poprzez ludzkie umiejętności i pomysłowość.

Kuchnia grecka to kilka kuchni w jednym.

Na kuchnię grecką wpływały sąsiednie cywilizacje, takie jak imperia rzymskie, perskie i osmańskie, a wszystkie one pozostawiły ślad w greckiej kulturze kulinarnej.

Posiłki w Grecji są wydarzeniami towarzyskimi

Grecja to kraj, który wie, jak zjeść! Posiłki to coś więcej niż tylko jedzenie. Są świętem życia, miłości i przyjaźni. Żadna grecka uczta nie jest kompletna bez kultowego chleba pitta. Wyobraź sobie: ciepłą, puszystą pittę, prosto z piekarnika, podaną z kolorowym zestawem dipów, takich jak kremowy hummus i pikantne tzatziki.

W Grecji godzinami przesiadujesz przy kawie

Kawa grecka parzona jest z drobno zmielonych ziaren i podawana w małych filiżankach. Ale to nie tylko napój. Jest to rytuał, którym Grecy delektują się godzinami i praktyka głęboko zakorzeniona w greckiej kulturze.

Grecy wymyślili kawę Frappé

Uważa się, że energetyzujące Frappé zostało wynalezione w Grecji w 1957 roku przez przedstawiciela firmy Nescafé, Dimitriosa Vakondiosa. Podobno Vakondios, podczas pracy na targach, bardzo chciał się napić kawy ale nigdzie nie mógł znaleźć gorącej wody, by zaparzyć kawę Nescafé. Ponieważ jego chęć wypicia kawy była ogromna, więc zmieszał ją w shakerze z zimną wodą i cukrem, aż się spieniła, i wylał ją na lód. W rezultacie powstał orzeźwiający napój, który go tak bardzo zachwycił, że postanowił go sprzedawać. Kawa Frappe szybko stała się popularna w Grecji i poza nią.

Santorini uprawia wyjątkowe pomidory wiśniowe na glebie wulkanicznej

Wyjątkowy smak i jakość pomidorków koktajlowych z Santorini uczyniły je sławnymi na całym świecie i słusznie. Pomidory te uprawiane są na okrągłych działkach wyspy, zwanych „pezoules”, i są chronione przed ostrymi wiatrami i światłem słonecznym przez niskie kamienne mury.